6.3.13

Ο κύριος με το ψηλό παράστημα

Η πρώτη εικόνα που έχω απ' αυτόν ήταν από την ορκωμοσία, μόλις γύρισε από το Παρίσι. Μέσα στη γενικευμένη ανακούφιση και χαρά, αυτός εκεί, αγέλαστος. Όχι από κακία ή σοβαροφάνεια για τις κάμερες. Ήταν το βάρος των στιγμών. Ένα βάρος που κλήθηκε να κουβαλήσει στους ώμους του, πάλι αυτός, ύστερα από τόσα χρόνια. 

Τον θυμάμαι λίγους μήνες μετά να περιδιαβαίνει την πλ. Γεωργίου (κέντρο της Πάτρας) μαζί με άλλα στελέχη και κόσμο που είχε έρθει να τον δει. Σοβαρός, αγέρωχος, να περπατάει αργά, κοιτάζοντας τον κόσμο με μια αδιόρατη ικανοποίηση για την αποδοχή που του έδειχνε το πλήθος. Ύστερα από τόσα χρόνια αυτοεξορίας έκανε πάλι αυτό που ήξερε να κάνει στη ζωή του καλά: πολιτική. Από αντίδραση εγώ, μικρό κοριτσάκι τότε, δεν τον χειροκροτούσα. Κάποια στιγμή, όταν έφτασε μπροστά μας , γύρισε και κοίταξε προς το μέρος μου. Πέρασαν κάποια δευτερόλεπτα. Άρχισα και εγώ να τον χειροκροτώ. Μόνο τότε γύρισε το βλέμμα του και συνέχισε την πορεία του.

Ήταν η πρώτη μου επαφή με τον άνθρωπο που δέσποσε στην ελληνική πολιτική σκηνή μετά τον πόλεμο. Ανέλαβε τις τύχες της χώρας σε δύσκολη συγκυρία , με τις πληγές από έναν αιματηρό πόλεμο και έναν επίσης τραγικό εμφύλιο ακόμα ανοιχτές. Και μετά. Από την πτώση της χούντας, με ακρωτηριασμένο τον ελληνισμό από την τραγωδία της Κύπρου. Τώρα που το σκέφτομαι, και πότε δεν ήταν δύσκολη η συγκυρία σ' αυτή τη χώρα; Πότε δεν παλεύαμε με χίλιους - μύριους δαίμονες;

Θυμάμαι έναν κύριο χωρίς το επιτηδευμένο ντύσιμο των νεόπλουτων που αντιγράφουν τα περιοδικά μόδας επειδή ούτε ξέρουν, αλλά ούτε και έχουν το γούστο για να ντυθούν σωστά. Κομψό, με εκείνο το απαράμιλλο ευθυτενές παράστημα, σοβαρό, χωρίς πολλά λόγια, με ζωή λιτή, αυστηρός πρώτα απ' όλα με τον εαυτό του. Έναν άνθρωπο που προφύλαξε την προσωπική του ζωή, χωρίς να την κάνει λαϊκό ανάγνωσμα σε συνέχειες, βιώνοντας μόνος του τα παιχνίδια της τύχης.

Έναν πολιτικό που αγαπούσε τη χώρα του και πάλευε να την εξασφαλίσει μέσα στο κλαμπ των εύρωστων χωρών της Ευρώπης, λέγοντας χαρακτηριστικά: 'Εγώ σας έριξα στα βαθιά, για να μάθετε κολύμπι.'' Και δίπλα του (η άλλη πλευρά μας ) ο Αντρέας, παίζοντας με τα χαμηλά μας ένστικτα και τ' απωθημένα μας, να αντιτίθεται και να πολεμάει, αυτό που στη συνέχεια εκμεταλλεύτηκε τόσο πολύ προς όφελός του.

Θυμάμαι εκεί γύρω στο '90 μια συνέντευξή του, όπου είπε μια ακόμη μεγάλη αλήθεια : ''Πίστευα ότι γνωρίζω τον Έλληνα. Έκανα λάθος. Ο μόνος που γνωρίζει τον Έλληνα καλά είναι ο Α. Παπανδρέου.'' Θυμάμαι έναν πολιτικό που οι λιγοστές παρέες του ήταν άνθρωποι του πνεύματος, όχι νεόπλουτοι ημιμαθείς διαπλεκόμενοι, χυδαίας εκφοράς και αισθητικής. Αλλά περισσότερο απ' όλα, θυμάμαι εκείνον τον άνθρωπο που τσάκισε η φωνή του, μη μπορώντας να συγκρατήσει το δάκρυ του, εκεί στο αεροδρόμιο, μιλώντας για τη Μακεδονία, προσπαθώντας και τότε να μας πει να μη ξεχάσουμε ποιοί είμαστε, να προστατέψουμε και να φυλάξουμε την κληρονομιά μας γι' αυτούς που θα έρθουν μετά από μας. Ήδη είχε αρχίσει και άλλαζε το τοπίο. Και εμείς γινόμαστε όλο και περισσότερο ''ένα απέραντο φρενοκομείο''.

Πολλοί λένε ότι έκανε και λάθη. Μα όποιος δρα, εκτίθεται, παλεύει και δεν παρατηρεί τη ζωή από την ασφάλεια της αδράνειας, αλλά την διεκδικεί , κάνει λάθη. Τα λάθη όμως αυτών των ανθρώπων η Ιστορία τα κρίνει αυστηρά μεν, αλλά και με σεβασμό δε, που τον έχουν κερδίσει χάρη στην σοβαρότητα και στην υπευθυνότητα που τους χαρακτηρίζει, αλλά και χάρη στις αξίες και στις αρχές που καθόρισαν τη ζωή τους και τις πράξεις τους . Γιατί έναν άνθρωπο τον κρίνουμε από το όλον και όχι από το επιμέρους.

Όσο λιτά έζησε , το ίδιο λιτά αποσύρθηκε, κανονίζοντας και το τέλος του να είναι το ίδιο λιτό, χωρίς θόρυβο, φασαρία, κόβοντας εντελώς την όρεξη ( όπως ήξερε να κάνει ), σε θεατρικούς θρήνους και κοπετούς από τους οποίους πολλοί ωφελούνται. Ο Χ. Ν. Γκένσερ έδωσε σε τρεις κουβέντες όλη του τη διάσταση: ''Ήταν μεγαλύτερος από τη χώρα του.''

Είμαι σίγουρη, από κει πάνω που μας βλέπεις, ότι το ''απέραντο φρενοκομείο'' σε πληγώνει το ίδιο βαθιά με τότε…

Diamond Angel

1 σχόλιο: